An repons a: Avètisman tizo te ekri a,
Guy S. Antoine afiche mesaj sa, jou 04 Jwen 2002 a 17:41:00:
Tizo, sa se yon gwo avètisman, men ki jan ou wè bagay sa pral fèt? Annou kite alegori foutbòl la, pou nou pale bagay serye. Ki pyèj OEA ak "Caricom" pral poze pou Ayiti?
Mwen pa renmen enjerans peyi etranje nan bagay ki touche souverènte peyi d Ayiti. Pi souvan, mwen mal sipòte jefò anbasad Lafrans ak anbasad Etazini, sou direksyon gouvènman yo, fè pou yo dikte Ayisyen chwa politik yo. E lò ou pa mache ak pwogram yo, yo foure w nan anbago (ou anba gwo) menm pou èd imanitè (tankou medikaman pou SIDA, elatriye). Mwen rayi ak tout kè mwen lefèt ke gouvènman Lavalas la aksepte peye enterè ak sèvis sou kontra lajan yo te siyen ak B.M./F.M.I., suivan tèm gwo nèg yo refize ekzekite jodi a, jiskaske gouvènman ayisyen an satisfè kondisyon politik lokal "kominote entènasyonal" la vin ajoute sou tèm sa yo annapre. Sa pa vle di mwen pa "POU" refòm demokratik ki gen pou fèt nan peyi a, men mwen pa renmen jan gwo nèg yo vle enpoze l sou ti peyi yo (se pa Ayiti sèlman). Se sa ki fè mwen te batize de twa gouvènman ki alatèt mouvman sa yo rele "kominote entènasyonal (?)" la kòm "MoUnPa" nou (Mo-st Un-reliable Pa-rtners).
Mwen pa renmen jwèt OEA nan monte desann tout lasentjounen nan peyi a, alòske nèg yo pat di ni krik ni krak lò pati repibliken Florida a te vole eleksyon yo pou frè Gouvènè Leta a. Kouman yo te fè sa? Yo te fè tout kalite manèv pou rejte vòt plizyè dizèn milye sitwayen ki gen apatnans minoritè nan anpil katye. Ki moun ki te viktim nan Leta Florid la? Se te anpil Nwa Meriken, se te anpil Ayisyen ki te natiralize Meriken, se te anpil Juif, se te anpil minorite, anpil moun pòv ak anpil moun ki te manke ledikasyon tou pou byen konprann ki kout kat yo tap jwe sou tèt yo jou sa. Pati repibliken an te menm rive fè Lakou Siprèm bay lòd pou mete yon hola nan rekontaj vòt yo epi sètifye chwa jenn ti kokèt Madam Sekretè Deta Florid la ak jenn ti gouvènè Florid la tou nan chwa yo pou se frè gouvènè Florid la ki te pase kòm Prezidan. Depi Lakou Siprèm fin rann vèdik li, tout diskisyon KABA.
Demokrat ni Repibliken mete men nan men pou rapousuiv enterè peyi yo, pou yo kenbe li lan nivo li ye la, kòm pi grann pwisans politik, finansyè, militè (e gen de lè nèg yo menm gen odas ajoute pi grann pwisans "moral" tou! - konsi moralite se yon bagay ou gen dwa achte tou).
Se vre, apre Bush te konfime kòm Prezidan Etazini, rekontaj la te rekòmanse. E ki sa li montre? Li montre ke menm si Lakou Siprèm te kite rekontaj la kontinye (yon bagay ki tap fè Etazini pèdi anpil prestij devan lemonn antye... plis yo te pwolonje l), Bush tap genyen kanmen, men ak yon ti ponyen vòt (apeprè 2 mil konsa, mwen kwè).
Men lò yo fè sondaj pou yo wè: 1) ki pwopòsyon moun KI TE VLE vote pou Gore (epi, pou yon rezon ou yon lòt, yo pa te kite yo vote), 2) lò yo ajoute sou sa vòt aparèy politik la te elimine pou nenpòt ki teknikalite, 3) lò ou ajoute sou sa pwopòsyon moun KI TE PANSE se pou Gore yo te vote (byen konte mal kalkile) men yo pa te fè atansyon ase pou yo te reyalize bilten vòt la te konstri yon jan pou voye poud nan je yo, monchè se pa mwen ki di, se sondak syantifik statistik yo ki montre ke si tout bagay te dewoule suivan volonte politik votè Florida yo, Bush tap pèdi pa plis ke 10,000 vòt.
Men jodi a, ki moun ki pral rele Bush... DEFAKTO? Ki moun ki pral envite lòt peyi rantre kay nèg yo pou negosye demokrasi? Kote moun yo? Jodi a, nou remake Prezidan Bush gen dwa ale nan Miyami, Florida pou l di li pap leve anbagwo a sou Kiba, jiskaske Kiba rive GENYEN ELEKSYON ONÈT. Sa se pi bèl blag nou janm tande, pa vre? Mwen konnen n ap pè di "WI". Gen yon tan moun pa te oze pale mal Divalye, jodi a moun pa oze... ki sa???
Nan eleksyon ki te fèt an me 2000 an Ayiti, te genyen magouy ki fèt tou, e depi anvan yo te anonse rezilta yo, mwen te rekonèt sa e mwen te di sa, jis sa te rive nan gwo diskisyon ant mwenmenm ak bon jan zanmi mwen. Mwen pap kache di pyèsmoun, kèlkeswa koulè politik ou, se Lavalas mwen te vle wè pase sou pouvwa (e mwen pa te wè pyès lòt). Men mwen pa fwote ak koken. Fòk mwen di nou tou, mwen se sitwayen meriken ke m ye, mwen pa te janm gen anbisyon politik e mwen pap janm genyen l an Ayiti nonplis (menm si yon jou yo ta fè zafè Doub Nasyonalite tounen yon reyalite). Mwen pa jan jwi "senk" nan men okenn gouvènman an Ayiti e mwen pap janm chache jwi "senk". Mwen pa janm mande okenn moun okenn favè politik. Se Ozetazini m ap viv depi m gen 19 an e se la m ap mouri poul mwen ansanm ak fanmi mwen. Men mwen toujou konsidere tèt mwen kòm Ayisyen nan kè mwen. Se pou sa, mwen konsidere sa kòm yon devwa pou m di tout moun sa mwen panse pou bonè peyi a. Si yon moun vle joure mwen (ti boujwa! lavalas! elt...), se bagay ki regade moun sa. Sa pa deranje m nan anyen, paske se sèl sa konsyans mwen di mwen ki fè m ap fè travay sa chak jou Bondye mete.
Sak fè mwen te anfavè Lavalas an lan 2000? Se pa zafè Pati Lavalas ki regade mwen, se zafè Pèp Ayisyen. E mwen rete konvenki jodi a, Pati Lavalas la se te chwa PÈP la. Mwen te opsève sa nan eleksyon Novanm 2000 yo tou. Eske sa vle di mwen denye move manèv Pati Lavalas la te fè nan mwa Me 2000 lan pou l asire se kandida li yo sèl ki pase nan premye tou eskriten an? Non! Men mezanmi, eske se iregilarite sa yo, ki lakòz sèt (7) senatè Pati Lavalas bay demisyon yo deja, ki pou fè pèp ayisyen an pa gen dwa gen yon gouvènman li te chwazi ak YON MAJORITE APSOLI fè chita l pou l gouvène pandan YON PERYÒD BYEN DETÈMINE?
Pou ki tout enjerans sa yo nan zafè politik lakay, alòske tout moun blije aksepte rezilta eleksyon nan peyi sitwayènte mwen, The United States of America? Pou ki sa lò se ti peyi kè mwen, Ayiti, se yon "ranni bourik" jeneral ki pa kab janm fini? (Jan mwen te di zanmi mwen yo nan Me 2000 la, mwen te deja prevwa se konsa sa te pral pase jis Aristid bay pouvwa a nan lan 2006, si yo pa menm blije li fè sa anvan menm! Tonè kraze mwen, mwen te prevwa tout bagay sa yo.)
Men, ki moun ki kab fè mwen konprann diferans la, sof ke Etazini se peyi ki pi ANRICHI nan lemonn tandis ke Ayiti se peyi ki plis A-P-O-V-R-I nan emifè wès la, si se pa lemonn antye?
Paske se Ayisyen ki te estipidman jete kò yo nan iregilarite elektoral, jodi a nou wè OEA ap monte desanm nan peyi a, e yo fini pa envite CARICOM tou nan jwèt jeyopolitik la. Men ki sa kap regle, ki sa ki pral regle sou tèt pèp la?
Mwen pa kache di nou mwen bwè pwa, men mwen gen anpil apreyansyon sou bagay sa. Pou mwen se pa zafè pati politik Lavalas kap pale la, se zafè PEYI kap pale. Se vre anpil nan aktè politik lakay nou yo vin nan tete lang ak politisyen etranje ki pi reyaksyonè yo (tankou I.R.I - International Republican Institute, tankou Jesse Helms, yon vye dinozò je wouj nan Sena meriken an, tankou fòs konsèvatris an Frans yo tou, elatriye... yo menm chache liyen tèt yo ak pati politik dominan nan Repiblik Dominikèn lan, jiskaske responsab pati sa fè yo wont), tou sa yo envite enjerans sa pou zafè pèsonèl pa yo kab regle, epi tou pou yo pataje pouvwa san yo pa bezwen pase devan JIJMAN PÈP LA (eleksyon ki onèt tout bon vre). Alò si yo reyisi fè sa, sa pa ta pi gwo iregilarite elektoral ki janm komèt? (anile tout rezilta yon eleksyon san gade dèyè, pou se kominote entènasyonal la ki deside pou nou kilès ki pral dirije peyi a)?
Monchè, si gen moun ki vle rele m Lavalas, sa se zafè ki regade yo!!! Men mwen pa wè tout kalite enjerans sa yo nan zafè politik peyi a "d'un bon oeil". Mwen sispèk anpil... ... ...
Men mwen pa kapab di mwen fin konprann avètisman Tizo bay "pep ayisyen, gouvenman lavalas, e lopozysyon" an. Tizo di "apre vòlò pase na di bare". Apre vòlò pase, li twò ta pou nou di bare. Men si mwen mete moun veye vòlò, li ta bon pou mwen di moun tou alavans sak nan tèt vòlò a. Si Tizo te kab di nou pi klè ki danje li wè pou Ayiti a, se yon pi gran sèvis li ta rann nou tout. Apati de bon jan konviksyon, nou va rele VÒLÒ pi rèd e pi byen.
Repons sou sijè sa: