Travay devlòpman kominotè kap fèt an Ayiti

[ Kesyon Moun Mande Anpil ]


Guy S. Antoine afiche mesaj sa, jou 07 Septanm 2002 a 15:32:59:

Mwen te ekri youn ou 2 nòt deja sou Fowòm Ayisyen an kote mwen pale sou vizit mwen te fè pase nan Kanj pou m vizite klinik Paul Farmer tabli a, yon klinik yo rele Sant Sante Bon Sovè. Mwen te konsidere vizit sa kòm youn nan moman ekstraòdinè mwen janm pase Ayiti, lò mwen remake:

a) gran bezwen epidemyolojik ki egziste an Ayiti nan konbat non sèlman SIDA men tout lòt kalite maladi ki defòme kò moun - pa egzanp mwen te wè yon timoun tou piti ki te gen yon timè sou nen li ki te gwosè yon balon foutbòl; lòt gwo ka mwen wè yo swanye nan klinik sa se pa pale, paske mwen pa fouti dekri yo, se wè pou w wè ak de grenn je w;

b) men tou se kalite swen malere sa yo revwa nan klinik la epi devosyon staf Klinik Bon Sovè a, anba direksyon Paul Farmer, men fòk di tou pou nou pa panse se yon ekip etranje sèlman, lamajorite moun kap bay swen nan klinik sa se bon jan Ayisyen yo ye.

c) pou zafè SIDA a menm, se pi gwo medikaman yo sèvi dan lemond, medikaman ki koute tèt nèg, doktè nan lopital sa anplwaye pou yo trete malere ayisyen yo ki pran nan move maladi sa. Dayè mwen kwè jodi a, travay ekip Kanj lan rekoni kòm yon siksè entènasyonal nan lit kont SIDA a. Yo ta kab fè plis toujou, men se kòb medikaman ki manke yo, ou pri medikaman yo ki twò chè. Doktè Howard Hiatt, ki yon konsiltan pou Zanmi Lasante (òganizasyon ki dèyè travay Paul Farmer ak Sant Sante nan Kanj lan) te ekri yon atik sou jan lemonn antye te kab pran leson sou Ayiti, paske Sant Sante Kanj lan demontre ki sa ki kab fèt lò moun pote tèt kole pou konbat yon maladi kap ravaje lemonn. Nan atik sa li montre kouman nou tap kapab vale teren kont maladi SIDA a si grann pwisans yo ak gwo konpayi famasetik yo te enterese tout bon vre pou yo elimine fleyo yo rele SIDA a. Lò mwen te li editoryal sa, mwen te panse se yon editoryal tout Ayisyen ta fèt pou li, pou yo pran konsyans tou valè pozitif kèk bagay kap pase nan peyi yo alòs ke se move nouvèl nou tande tout lasentjounen. Mwen te fè tradiksyon atik sa, e nou gen dwa li li sou entènèt la nan "bwaPiwo espesyal". Tcheke : http://www.comunica.org/medialternatif//alterpresse/article.php3?id_article=24

Ayiti se yon peyi kote anpil bagay kapab reyalize, si moun ki gen bòn volonte dakò pou yo mete tèt ansanm e si yo fokis sou travay ki merite fèt la, san yo pa kite aleyatwa politik prezidansyèl nan Pòtoprens sakaje lespri yo a lenfinitif. Gen anpil Ayisyen ki kapab ede peyi yo, men yo kite chen-manje-chen ki toujou fèt nan domèn politik la toujou dekouraje yo, pandanstan yo te kab pote kontribisyon yo. Se vre, politik la enpòtan tou, paske se limenm ki responsab direksyon global yon peyi. Men si pa gen volonte nan baz la pou youn ede lòt, nan pwen okenn papa bonkè kap vin korije defo sa yo pou nou. Mwen panse fòk nou kòmanse pa kreye yon santiman solidarite nasyonal dabò.

Nan dènye vizit mwen te fè Ayiti yo, mwen te vizite non sèlman Sant Sante Bon Sovè a, men mwen te vizite plizyè mouvman devlòpman kominotè tou, tankou:
- KOMINOTE PANDIASSOU a (ak Frè Franklyn Armand kap gide devlòpman zòn lan);
- LAK ATIFISYÈL yo ak milyon tòn pwason gouvènman kiben yo te ban nou pou peple lak yo;
- JADEN MODÈL (ak èd yon enjenyè agwonòm kiben);
- ELVAJ POUL (ak donasyon twa mil poul kiben nan yon zòn kote maladi te fin devaste popilasyon poul peyi yo -- jis yon veterinè kiben vin jere yon poulaye nan zòn lan, vaksine poul yo, epi kwaze yo ak poul kiben yo ki te pi djanm pase poul nan zòn lan, nan sans yo pa osi siseptib maladi tankou grip ki kapab ravaje popilasyon poul nan yon zòn peyi a di jou olandemen);
- INIVÈSITE POPILÈ yo, kote moun andeyò kab vin suiv kou ki ba yo konesans pratik pou amelyore vi yo;
- LEKÒL PRIMÈ ki sèvi ak metòd "Ti pa Ti pa";
- KOWÒDINASYON ki fèt nan "Sant Janmari Vensan" nan Pòtoprens pou mouvman devlòpman kominotè tou patou nan peyi a;
- ÒGANIZASYON Pechè Luly yo kap goumen kont gwo dezas anviwonman maritim Ayiti a ki lakòz laplipa bèt lanmè ki tap pilile zòn kotyè nou yo disparèt ou al jete kò yo pi lwen, e volonte òganizasyon sa pou l rejwenn ak lòt òganizasyon pechè nan peyi a pou fè presyon sou gouvènman an pou nèg yo aplike lwa ki deja pase deja ki pwoteje enterè lapèch an Ayiti;
- Yon LEKÒL PRIVE nan zòn Jakmèl ki sèvi sèlman timoun ki PA GEN PARAN KI ANMEZI peye lekòl pou yo. Ledikasyon sa GRATIS pou timoun yo, e sak pi rèd la SE PA YON LEKÒL MISYONÈ li ye.
- Mouvman ALFA, mouvman DWA FANM, elatriye

Tout bagay sa yo ap pase nan peyi a, pandanstan politisyen yo ap choute youn sou lòt. Men pou bezwen peyi a genyen, nivo devlòpman kominotè a FÈB ANPIL, malgre travay ki deja kòmanse a REMAKAB.

Mwen te bay tèt mwen devwa pou mwen vizite tout bagay sa yo, pou mwen te vin ekri sou yo, lò mwen remake okenn moun pa te vle devlope atik sou LESPWA ki nan kè Ayisyen jiskadat. Yon LESPWA ki pa janm mouri. Men yon LESPWA ki kapab mouri yon jou, si nou ki plis kapab kite DEZESPWA fin anvayi kè nou. Mwen di, al gade sa kap fèt an Ayiti, frè, pa rete nan Pòtoprens sèlman. Epi lò w wè bon jan travay devlòpman kominotè k ap fèt, rapòte yo tou pou travay sa yo kapab vin jwenn plis bra.



Repons sou sijè sa: