Men istwa Zo-Eli a

[ Kesyon Moun Mande Anpil ]


An repons a: Rapousib ak kesyon pou Guy sou koze chatiman-an. Pitit Ginen te ekri a,

Guy S. Antoine afiche mesaj sa, jou 08 Oktòb 2002 a 07:12:55:

Monchè Pitit Ginen, ou ban m 2 devwa la, reponn sou "Jantoutou" e rakonte w istwa Zo-Eli a. M ap pran dezyèm lan pou kounyè a, paske mwen plis kalifye pou m pale de li e se li ki pi difisil pou mwen tou. Istwa sa tèlman make m lò m te piti (m gen enpresyon memwa biten sa vin afekte m plis ankò plis m ap granmoun - se yon fenomèn sikolojik anraje), se pa tout tan mwen kapab rakonte l.

Zo-Eli rete fikse nan imajinasyon m. Mwen toujou mande sa nèg sa devni. Tout tan se menm kesyon sa ki pase nan tèt mwen. Bon, msye te nan menm klas avèk mwen kay F.I.C. yo. Kò msye te piti. Jan ou konnen, preske tout timoun nan peyi nou te mens a lepòk, zafè grès la se kay mawoule sèlman li te chita. Zo-Eli te fasine mwen paske msye te parèt senpatik, men mwen pa te janm kapab konnen sa k ap pase anndan tèt li. Rega msye te fuiyan. Li envite w di "Zo, kouman ou ye?" men se tout, pa mize plis pase sa. Mwen pa sonje msye te janm reponn nèg nonplis, men pafwa nan rekreyasyon ou te konn pèsevwa imanite nèg la. Men depi klòch sonnen, mistè Zo-Eli a pral rekòmanse, paske ou te konnen kanmenm gen anpil chans Zo-Eli te pral resevwa kèk makak pou yon rezon ou pou yon lòt. E poutan, se pa te nèg ki "tirbilan". Men ki te pwoblèm li?

Pwoblèm lan, nou pa te konprann li a lepòk, men nou pa te manke teyori sou fanmi msye: zonbi, lougawou, elatriye... Tout sa imajinasyon timoun de 7 a 10 an te kapab konsevwa, men tout te rete nan mistè. Zo-Eli pa te nèg ki janm kriye. Je li toujou chèch! Tout bat yo te bat msye, se sèl nèg nou te konnen ki pat janm genyen yo ti imidite monte nan je l menm! Nou toujou ap veye je Zo-Eli. Je yo konn vin men gwosè, ou santi yo prèt pou kite tèt msye, lò li fin resevwa yon rakle, men je yo toujou rete chèch. Msye pa te nèg ki te bouje tou lò pwofesè yo t ap bat li. Li toujou pran bastonad yo san li pa di yon mo. Se gwosè je li sèlman ki te kapab di ou si msye te soufri. Li pat bay lòt siy. E wa di, sa te tchalenj mèt yo. Sa k ta rive fè Zo-Eli kriye a, e byen repitasyon li ta vin etabli pou tout tan. Monchè, sa m ka di ou, nèg yo eseye. Frè P., Mèt R., nèg yo mete baton chak fwa Zo-Eli te ba yo chans sa, sètadi si li pa te konnen leson li pa kè ou nenpòt ki lòt eskiz msye te kab founi.

Monchè, Frè G. menm pa te bezwen okenn eskiz. Yon jou nou tout chita nan klas la nan debi klas 3-yèm, epi Frè G. anonse nou ke se tande li tande ke entèl pa te janm kriye. Enben LIMENM li te pral mete yon fen a sa jou sa. Frè G. mete repitasyon pa l sou blòk glas la. Gade l byen pou w wè si l tap pèdi repitasyon l, se pa te entansyon li sa. Msye rele Zo-Eli, fè li kouche sou jenou li. Pyèsmoun pa janm konnen sa Zo-Eli te fè. Men jou sa, klas la pran yon leson nan britalite initil. Jou sa mwen santi mwen enpuisan, men se jou sa mwen te resi konprann sa yo te rele lesklavaj la. Tout elèv te chita la ap opsève espetak la. Gen sa ki te souri, ki chichote "Ah..... jodi a, n ap resi wè bout Zo-Eli. N ap resi wè kote zonbi kriye."

Frè a mete makak. Plis li mete makak, se plis figi li vin wouj, paske msye santi li tap pèdi repitasyon l. Tout klas la rete transfikse nan je Zo-Eli. Men, tonè fout de Dye, pou ki sa nèg la pa kriye pou l fini ak sa? W ap betize! Baton... baton... baton... pandan 10, 15, 20 minit? Mwen pa ka di w. Men sa te parèt yon tan ki pat gen fen, tèlman li dire. Jis Frè G. bouke. Men li, bra li, dwe te fè l mal, epi li sètoblije rete. Li fini pa aksepte defèt. Li voye Zo-Eli tounen nan plas li. Mwen gade je Zo-Eli ki te vin gwosè je bèf. Men ou pa wè yon ti tras dlo nan je a. Je a rete chèch. Mwen santi mistè anvayi m nèt, men an menm tan mwen te vle di msye konpliman si m te kapab. Mwen te kontan se pa Frè G. ki te ranpòte laviktwa. Men zak enjistis sa te tèlman make m jou sa, Zo-Eli vin disparèt de imajinasyon m. Mwen pa sonje ANYEN sou msye apre sa. Mwen pa sonje nan ki klas nou te rive ansanm. Sèl bagay ki rete nan tèt mwen alepòk, se REZISTANS Zo-Eli.

Se anpil ane apre, mwen vin kesyone "rezistans" sa. Se lò mwen vin etidye gland lakrimojèn, mwen vin mande tèt mwen si li pa posib ke gland lakrimojèn Zo-Eli te bloke. Men jounen jodi, pafwa lò mwen sonje kal sa Zo-Eli te pran an san rezon valab, dlo vini nan je mwen. Mwen kriye pou Zo-Eli.




Repons sou sijè sa: