GRAMè LANG KREYòL LA


[ Kesyon Moun Mande Anpil ]

Emmanuel VEDRINE afiche mesaj sa, jou 17 Jiyè 2000 a 14:16:05:

ENDèKS GRAMATIKAL POU OUVè DISKISYON SOU GRAMè LANG KREYòL LA
(ref. "Gramè Kreyòl Védrine" (1996, 354 p., ekri nan lang kreyòl)

[ advèb, advèb konjontif, advèb de lye, advèb de manyè, advèb de tan, advèb ki esprime degre, advèb ki epsrime tan ak nonb, advèb ki itilize ak atik defini, advèb ki modifye atribi, advèb konjonktif, advèb
negasyon ak afimasyon, advèb relatif, advèb senp, adyetif, ajan, ajan ansoudin, ajan vizyèl, akayik, aksanfòs, aksangrav, aksantegi, aksyon, aksyon k ap dewoule, aksyon ki t ap dewoule, aktif, alafransèz, an, ane, anekdòt, anfaz, anglisis, antesedan, antonim, ap, apatenans, apozisyon, apwostòf, apwostòf ak tirè, atik, atik defini, atik endefini, atik yo an kreyòl, atik patifif, atribi, ava, avètisman, ayisyanis, bay lòd, bay lè ak espresyon, bèt, bi, bileng, bilengwis, blòf, bouch si, bout fraz, bwa, chanjman kòd, chanjman òtograf, choz, defi, definisyon, degre konparatif, degre konparezon, degre pozitif, degre sipèlatif, demann, demivwayèl, depwen, devinèt, devni, diksyonè, Diksyonè Kreyòl Vilsen, distenksyon fonetik, dout, dyalèk, dyalite, dyalòg, en, efemis, egzajerasyon, ekriti, eksetera, elatriye, eleman vèbal, enperatif, entèjeksyon, entèjeksyon ak fraz ki esprime sèman, entèjeksyon ki itilize ak bèt, entèvyou, entonasyon vwa, èske, esklamasyon, espresyon, estrikti gramatikal, eta, etimoloji, fab, feminen, figi, figi retorik, filoloji, fiti, fòm konplè, fòm kontrakte, fòm kout, fòm pasif, fout, fragman yon konpozisyon, fransizasyon, frap, fraz, fraz advèbyal, fraz apozitif, fraz deklaratif, fraz enperatif, fraz entewogatif, fraz esklamatif, fraz konplè, fraz vèbal, fraz vèbal ak espresyon idyomatik, fraz vèbal ki fonksyone kòm non, fri, gimè, grafèm, gwo mo, ide, idyolèk, idyomatik ak lokisyon, inite de baz de panse, ipèbòl, istwa oral, italik, iwoni, jan, jan an kreyòl, jou nan semèn nan, kèk vèb kreyòl ki itilize kòm non, kesyon ak "ki", ka, kopil zewo, kalite, kapital, kategori non, ke, kèk plant nou jwenn Ayiti, kèk vèb kreyòl ki itilize kòm non, ki, kit...ki, kit se...kit se, kloz, kloz advèbyal, kloz endepandan, kloz nominal, kloz parazit, kloz sibòdone, kondisyon, kondisyon pase, konparezon, konpleman, konjonksyon, konjonksyon kòdone, konjonksyon korelatif, konjonksyon sibòdone, konjonksyon marasa, konotasyon, konotasyon, konplemandobjè, konpozisyon, konsèf, konsòn, konsòn nazal, kont ak istwa, kontraksyon, kontinan, koz, kreyòl fransize, kreyòl ekri, kreyòl pale, kreyòl plat, kreyòl rèk, kreyòl santral, kreyòl swa, la (la va), laj, lan, lang, langaj imaje, lang ekri, lang pale, lang sosyal lang ekonomik, lang politik, lavvi, lè, leksik, lèt majiskil, lèt miniskil, literati, literati oral, litòt, lizay, lòd, lòd negatif, lokisyon, lwa fonetik kreyòl, ma (ma va), makè, majiskil, manyè, maskilen, menmsi...oubyen, mèt, metafò, metonomi, mezantant, miniskil, mo, mo deplase, mo prete, mo zouti, mokri, mo marasa, mo tokay, modifyan, modifyan bisilabik, modifyan monosilabik, modifyan polisilabik, moso fraz, monològ, mwa nan ane a, na (na va), nan, narasyon, nasyonalite, nazal, nazalizasyon, ni...ni, nimewo, nimewo kadinal, nimewo òdinal, nomb, non, non abstrè, non kolektif, non komen, non konkrè, non konkrè ak non abstrè, non marasa, non posesif, non pwòp, nòmalizasyon, objè, objè dirèk, objè endirèk, objè yon prepozisyon, òganizasyon ide, omonim, onomatope, oditè, oraliti (oralti), oratè, ou kwè..., ou kwè...do..., ou kwè...pa do..., òtograf kreyòl la, paragraf, paragraf deskriptif, paragraf devlopman, paragraf entwodiksyon, paragraf esansyèl, paragraf esplanatwa, paragraf naratif, paragraf konklizyon, pale pwenti, pale an daki, plant, parantèz, pase lòd, pa sèlman...men, pasif, pasyan, pati diskou, pawoli, perifraz, pèsonifikasyon, peyi, pi, pi...ke, pi...ke tout, pi...pase, pi...pase tout, pinga, pliryèl, politès, ponktiyasyon, posesyon, poudi..., poudi...do..., poudi...pa do..., poze kesyon, pral, preferans, prefiks, prepozisyon, prepozisyon ki esprime andwa, prepozisyon ki esprime distans, prepozisyon ki esprime manyè, prepozisyon ki esprime koz, prepozisyon ki esprime orijin, prepozisyon ki esprime tan, prezan, prigad, pwen, pwenvigil, pwendentewogasyon, pwendesklamasyon, pwensispansyon, pwogresif, pwonon, pwonon anfatik,
>pwonon endefini, pwonon endefini ki fonksyone kòm sijè, pwonon entewogatif, pwonon pèsonèl, pwonon pèsonèl ak nonb, pwonon posesif, pwonon posesif ak varyason, pwonon refleksif, pwonon refleksif ak varyasyon "kò" e "kont", pwonon refleksif ak varyasyon "tèt", pwonon relatif, pwonon relatif ak endefini, pwonon relatif ak varyasyon, pwononsiyasyon, pwovèb, pwovèb sou bèt, rankont de vwayèl, referans, refleksivite, règ gramatikal, rekèt, relasyon, resipwosite, retorik, salitasyon, salitasyon ak lizay, sans, se, sèman, semantik, semivwayèl, senk sans, sengilye, sentaks, sezon yo, sijè, sijè marasa, silab, si m te... m ta, sinonim, sipozisyon, sirèt, sitasyon, siy, siyifikasyon, son, son ki ra men ki la an kreyòl, souplès, sosyolengwistik, swa...swa, ta, ta ka, tan, tan pase, tanpri, tan prezan, tanperati (tan), tap (te ap), te, te ka, te konn, tèminezon "en" "èn", tèminezon "èz", ton, tonalite, tirè, ti bouch pwenti, ti lèt, tip konjonksyon, tit, transkripsyon, twapwen, twonpri, va, varyasyon, varyasyon dyalektal, vèb, vèb entranzitif, vèb kontrakte, vèb kreyòl ki itilize kòm non, vèb marasa, vèb tranzitif, vigil, vil, vwa aktif, vwa pasif, vwayèl, vwayèl bouch-nen, vwayèl nazal, wa (wa va, ou va), ya (ya va), ye, yon ]

REFERANS (piblikasyon E. W. Vedrine)

VEDRINE, Emmanuel W. "A panorama of Haitian Indian Civilization". Prisma: a multicultural magazine, University of Massachusetts-Boston. April 1990

_. "Lekòl an Ayiti, yon pwoblèm total-kapital". Haïti Courrier. Vol.1, #6. avril 1992

_. Dictionary Of Haitian Creole Verbs With Phrases And Idioms. Soup to Nuts. Cambridge, MA. 1992. 246 Pp

_. "Ale nan kolèj: pwoblèm ak solisyon". In : Yon koudèy sou pwoplèm lekòl Ayiti, pp. 95-115. 1994.

_. Di yon vèb, tire yon kont. E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1994. 104 p.

_. Ide pou kreye yon High School Ayisyen prive nan Boston. E. W. Védrine Creole Project. Boston. Boston. 1994. 104 p.

_. Materyèl edikatif pou Bileng Ayisyen. Soup To Nuts Publishers. Cambridge, MA. 1994. 218 p.

_. 23 Poèmes en français et en haitien. E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1995.52 p.

_. Poetry in Haitian Creole. Soup to Nuts Publishers. Cambridge. 1994. 75 p.

_. Sezon sechrès Ayiti. (roman). Soup To Nuts Publishers. Cambridge, MA. 1994. 128 p.

_. Ti istwa kreyòl : Short stories in Haitian Creole. Soup To Nuts. 1994. 115 p.

_. Un stylo international. Soup to Nuts Publishers. Cambridge, MA. 1994. 61 p.

_. Yon koudèy sou pwoblèm lekòl Ayiti. Soup to Nuts Publishers. Cambridge, MA. 1994. 117 p.

_. Peyi m rele Ayiti. E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1995

_. "Ann aprann plant nou yo". E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1996

_ Dis powèm sou lanati. E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1996. 21 p.

_ . "Fè rechèch: pwoblèm ak solisyon pou elèv ayisyen Ayiti e
Ozetazini". E. W. Védrine Creole Project. Boston. novanm 1996.

_. "Machin kreyòl Vilsen an ap double lòt". Boston. novanm 1996.

_. "Yon jounen entènasyonal Kreyòl nan Boston". E. W. Védrine Creole Project. Boston. okt. 1996.

_. "Mòtorat". Haïti en Marche. Vol. XI, No.2, fev.1997.

_. "Nos incertitudes, yon chita-pale ak otè a: Dalla Pierre". Emisyon «Chache-Konnen» (ak Védrine), Radio Haïti Diaspo Inter. Boston. mas 1997

_. "D.P.M Kanntè, yon entèvyou ak Jan Mapou". E. W. Védrine Creole Project / «Radio Haïti Diaspo Inter» - Boston, emisyon "Chache-konnen" (ak Védrine). fevriye 1997

_. "D.P.M Kanntè: yon pon ant fiksyon ak reyalite". Haïti en Marche, Vol. XI, No.1, fevriye 1997.

_. "Antigòn, yon ti apèsi sou yon pyèsteyat klasik Felix Morisseau-Leroy kouche sou papye nan lang kreyòl la". E. W. Védrine Creole Project. okt. 1997.

_. "èske gen vrè kritik literè ki fèt nan literati ayisyèn san patipri?". E. W. Védrine Creole Project. oktòb. 1997.

_. "Lèt dekachte pou Msye Lunique Geffrard (editè "Haitian American News)". Nov. 1997.

_. Men l anlè a l ap vini (istwa kout). Orèsjozèf Publications. 1997. 34 p.

_. "Pawoli nan yon roman Pauris Jean-Baptiste, 'Peyi Zoulout' ". E. W. Védrine Creole Project. Boston. novanm 1997.

_. «èske se kreyòl la k ap maltrete fanm ayisyèn oubyen kèk Ayisyen k ap maltrete yo?». Kreyòl Connection. Vol. 1998.

_. "Aktivite ‘Massachusetts Haitian Artists Assembly' ", 18 me 1998 nan Boston».

_. "Ti lèt vayevyen ki al jwenn kreyolis yo sou granchimen savwa a" (20/5/1998). ». E. W. Védrine Creole Project. Boston. Boston, 20 me 1998.

_. «Ti lèt ale-vini ki al jwenn kreyolis yo sou granchimen savwa a». E. W. Védrine Creole Project. Boston. 26 me1998.

_. "Koupdimonn 1998: yon rèv enkwayab pou Lafrans". E. W. Védrine Creole Project. 15 jiyè 1998. Boston

_. "Lèt pou gwoup REKA". E. W. Védrine Creole Project. 1998. Boston.

_. "Lè Ayiti va defransize pou l kreyolize". E. W. Védrine Creole Project. Boston. Desanm 1998.

_. "Creole or French, a subject of discussion". Oct. - Nov. 1998.

_. "20 Powèm Ayisyen". E. W. Védrine Creole Project. Boston. avril 1998

_. "Védrine's last comments on language issue in Haiti for 1998". E. W. Védrine Creole Project. Boston. Dec. 27, 1998.

_. "Ayiti ak destriksyon anviwonnman an". E. W. Védrine Creole Project. Boston. Janvye. 1999.

_. "Comment on the words ‘milat / mulatre". E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1998

_. Compilation of Haitian Creole articles appeared in "Le Petit Samedi Soir". 97 p.

_. E. W. Védrine lessons for beginners. E. W. Védrine Creole Project. 17 p.

_. "Grafi kreyòl la an revi" (premye pati). E. W. Védrine Creole Project. Boston, MA. Dawou 1998.

_. "Mo nouvo: konpitè". E. W. Védrine Creole Project. Boston.. 25 dawou 1998.

_. "Kèk kesyon pou ouvè deba sou pwoblèm edikasyon Ayiti". E. W. Védrine Creole Project, 29 sept. 1998.

_. "Litani yon machann". (pwezi). Nan "Anthology of Haitian Poets of Massachusetts", pp. 78-80. Haitian Artist Assembly of Massachusetts. 1998.

_. "Grafi kreyòl la an revi" (dezyèm pati. E. W. Védrine Creole Project. Boston, MA. avril 1999.

_. "Kreyolizasyon lye jewografik Ayiti". E. W. Védrine Creole Project. Boston

_. Gramè Kreyòl Védrine. E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1996. 354 p.

_. Koze lanmou. (pwezi). E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1995. 48 p

_. "Kilè yon refòm tout bon vre nan pwoblèm lekòl Ayiti?". E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1995. Nan "Gramè KreyOl Védrine" (1996), pp. 312-319

_. Petit lexique du créole haïtien. (lengwistik istorik). Orèsjozèf Publications. 1995. 87 p.

_. "Rezime de rankont ekriven ayisyen nan Boston". E. W. Védrine
Creole Project. Boston. 10 p. 1997. Boston. 10 fevriye 1996.

_. "Gramè Kreyòl Védrine, yon entèvyou ak otè a". E. W. Védrine Creole Project. Boston. 10 p. 1997.

_. "Kèk pwen pou moun k ap ekri". E. W. Védrine Creole Project. mas
1997.

_. Kri pou liberasyon. E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1997.

_. "Lomeyans pou Mapou". (pwezi). Haïti en Marche. Vol. XI, No.1

_. "Plan pou devlope ti lekòl kominote Ayiti". E. W. Védrine Creole Project. Boston. Ete 1997

_. "Sipòte Libreri Mapou se epapiye kilti ayisyèn nan Ozetazini". E. W. Védrine Creole Project. Boston. Oct. 1997.

_. "Ki wòl kreyolis yo ak ‘près ekri a' nan zafè ‘grafi kreyòl la' ". E. W. Védrine Creole Project. Boston. avril 1998.

_. "Respè pou Fanm Ayiti Toma" (pwezi). Libète, #293. Port-au-Prince. 27 me 1998.

_. "Kèk mo nouvo". E. W. Védrine Creole Project. Boston. 25 dawou 1998.

_. "Lèt dekachte an repons a lèt msye Guy Antoine lan: ‘How Stella could get her groove back' " (Kouman Stella ta ka rejwenn bonè l ), 28 dawou 1998. E. W. Vedrine Creole Project. Boston. Boston.

_. "Kreyòl, Fransè, anglE: kilès ki towo a Ayiti". E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1998

_. "Lago ak lavi" (pwezi). The Creole Connection, Vol. IV, #III. 1998.


_. "Mo nouvo an kreyòl: chenjanbe". E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1998

_. "Ayiti, yon peyi ravaje nou dwe sispann detwi". Bon Nouvèl, No.352. Jen. 1999

_ . "Manman, pa ban m tete ankò". (pwezi). Haïti en Marche.

_. "Kèk mo, fraz, espresyon ki parèt nan seri ‘Lang manman nou' ak Mango Dyesifò". E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1999

_ . "Lavoum pou yo!". (pwezi). The Nations Tribune. August 1999

_. "Le pargne noir', istwa afriken Bernard Dadié rakonte: yon adaptasyon kreyòl Magda Prophète (1982), E. W. Védrine (‘Jipon nwa a', 1986)". E. W. Védrine Creole Project. Boston. 1999

TRAVAY LòT OTè KI AN RAPò AK GRAMè KREYòL AYISYEN:

ALIX, Renaud
ALODI, Sè. F.M
ANTOINE, Arthur

BERRY, Paul C.
BLANCHARD, Teodulo
BOLLE, Annegret
BROWN, Carl

CELESTINE-MEGIE, Emile

DEGRAFF, Michel
DEJEAN, Yves
DORET, Frédéric

F.de.M.
F.I.C (Frères de l'Instruction Chrétienne)
FAINE, Jules
FOURNIER, Robert

GILABERT, P. Jose Coll.
GOODMAN, Morris F.

HALL, Robert A
HEURTELOU, Maude
HOLLY, Edmond
HOLLY, Victor-Emmanuel
HOWE, Kate

I.P.N (Institut Pédagogique National)

JEAN-BAPTISTE, Rozevel
JEANTY, Edner
JOSEPH, John E
JOSEPH, Sauveur Joseph

KOMITE EDIKASYON KARITAS
KOOPMAN, Hilda

LEFEBVRE, Claire (and als.)

McCONNELL. H. Ormonde
MIRABEAU, Roch Lucien
MIRVILLE, Ernst
MOSELEY, Brewster W.

NADAL, Nelson Didiez.
NAME, Addison Van
NEWMANN-HOLZSCUH, Inglrid

PHILLIPS, Judith Wingerd.
PHILOCTETE, Raymond
PLACIDE, Jean-Robert
POMPULUS, Pradel
PRESSOIR, Fernand

SALGADO, Jean-Marie
SAVAIN, Roger
SWAN, Eugene Jr.
SYLVAIN-COMHAIRE, Suzanne

TARGETE, Jean.
THOMAS, J. J

VALDMAN, Albert
VERNET, Pierre
VILSAINT, Féquière


Repons sou sijè sa: